مشخصات درخت فندق
طبق بررسی ها و تحقیقاتی که کارشناسان و مهندسان مجموعه alpha nahal انجام داده اند: فندق درختچه ای است با ارتفاع 1/5 متر که معمولا بلند نمی شود ولی در مواردی که شرایط آب و هوایی مساعد و خاک بسیار حاصل خیز باشد به ارتفاع 6 تا 7 متر (گاهی بیشتر) در می آید و به سهولت جنگلی انبوه به وجود می آورد. بومی اروپا و آسیای صغیر است که کشت آن از زمان های بسیار قدیم در ایران متداول بوده و به صورت خودرو در جنگل های ارسباران، تالش، زنجان دیده می شود. درخت فندق پهن و نوک تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز یا دم برگی بطول تقریباً یک سانتی‌متر می باشد.
فندق دارای دو نوع گل نر و ماده است که به صورت سنبله آویخته در پاییز ظاهر می شود. نوع نر این گلها دارای ? تا ? پرچم است و مجموعه آن به صورت سنبله های آویخته در پاییز ظاهر میشود. هر گل آذین گل‌های ماده فندق 10 عدد گل کوچک دارد اما در هر خوشه 3-2 عدد میوه تشکیل میشود. گل‌های فندق 3 تا 4 سال پس از کاشت ظاهر می‌شوند. اما باردهی از 5 الی 6 سالگی آغاز می‌گردد و به مدت 20 – 10 سال درختان فندق باروری اقتصادی دارند.
میوه آن که فندق نامیده میشود، در حالت تازه از پوشش سبز رنگی پوشیده شده است ولی تدریجاً پس از خشک شدن از آن جدا میشود. گرچه چوب فندق به سرمای زیاد مقاوم است اما به جوانه‌های گل فندق در 10- درجه سانتیگراد آسیب جدی وارد میشود و موجب کاهش محصول می‌گردد.
https://alphanahal.ir/خرید-نهال/
ارقام مختلف فندق
ارقام مختلف فندق را از جهات زیر دسته بندی می کنند :
1- اندازه میوه
2- میوه بستن زودهنگام یا “زود میوه”
3- میوه بستن دیرهنگام یا “دیر میوه”
4- گرده دهنده ها
فندق بومی اروپا و آسیای صغیر و قفقاز است که درختچه ای به ارتفاع ??? متر که در اماکن مساعد به ارتفاع ? تا ? متر (گاهی بیشتر) درمی می آید و به سهولت جنگلی انبوه بوجود می آورد. برگهائی پهن و نوک تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز و گلهائی بر دو نوع نر و ماده دارد. نوع نر این گلها دارای ? تا ? پرچم است و مجموعه آن به صورت سنبله های آویخته در پائیز ظاهر می شود.
اصول کاشت و پرورش درخت فندق
فندق درختچه ای به ارتفاع ??? متر که در اماکن مساعد به ارتفاع ? تا ? متر (گاهی بیشتر) درمی می آید و به سهولت جنگلی انبوه بوجود می آورد. برگهائی پهن و نوک تیز با دو ردیف دندانه، به رنگ سبز و گلهائی بر دو نوع نر و ماده دارد. نوع نر این گلها دارای ? تا ? پرچم است و مجموعه آن به صورت سنبله های آویخته در پائیز ظاهر می شود. میوه آن که فندق نامیده می شود، در حالت تازه از پوشش سبز رنگی پوشیده شده است.ولی تدریجاً پس از خشک شدن از آن جدا می شود. گونه C.avellana به عنوان فندق اروپائی شناخته شده و بصورت تجاری کاشته می شود. در اثر دو رگه گیری این گونه با سایر گونه های موجود در این جنس تنوع زیادی در ارقام فندق ایجاد شده است.
فندق بومی اروپا و آسیای صغیر و قفقاز است . پرورش درخت فندق از زمانهای قدیم معمول بوده و کشت آن در اروپا از قرن جهاردهم میلادی رو به توسعه گذاشت و بتدریج در ممالک اطراف حوزه دریای مدیترانه متداول گردید . پرورش باغی این درخت در ایتالیا با کشت ? واریته در سال ???? شروع شده همچنین واریته های زیادی در سال ???? در انگلستان شناخته شد . فندق رقم کنتیش کاب که بنام دوچیلی هم معروف است از یک گیاهچه فندق که در سال ???? کاشته شد بدست آمده و هنوز هم کشت میشود.
فندق به دلیل داشتن ریشه های افشان و فرم رشد درختچه ای و با پاجوش دهی فراوان می توان در جلوگیری از فرسایش خاک و تثبیت آن بسیار موثر واقع شود. فندق از گیاهان کم توقع و مقاوم به عوامل نامساعد محیطی میباشد. میزان تولید فعلی فندق در جهان ?? % کمتر از نیاز بازارهای جهانی است. بنابراین تولید این محصول از نظر اقتصادی دارای اهمیت ویژه ای است . همچنین فندق به دلیل داشتن قابلیت نگهداری طولانی و حمل و نقل آسان می تواند درآمد قابل ملاحظه ای را برا ی کشاورزان تأمین نماید . کشت فندق در اراضی شیب دار می تواند علاوه بر تثبیت خاک ،باعث تبدیل اراضی دیم کم بازده به باغهای اقتصادی می گردد . در ایجاد اشتغال مولد بسیار موثر می باشد.
نکات لازم برای کاشت درخت فندق:
تنها نکاتی که در زمان کاشت فندق باید به آن باید اهمیت دهید این است که درخت فندق پر ریشه است و در عین کم ارتفاع بودن باید فاصله مناسب را برای رشد ریشه‌ها در اختیار درختچه قرارداد. به همین دلیل فاصله مناسب برای هر درخت با درخت دیگر 4.5 تا 6 متر است. بهتر است درختان به‌صورت خطی کاشته شود؛ چراکه در زمان گرده‌افشانی می‌توانید میوه‌های بیشتری را بارور کنید.
نکته مهم بعد که در زمان کاشت نهال فندق بهتر است به آن اهمیت دهید زمان کاشت است. برای کاشت درختچه حتماً درزمانی که نهال یا پاجوش در خواب زمستانی است اقدام به قرارگیری در خاک کنید.
زمان کاشت درخت فندق
پس از پایان سرمای زمستان و اوایل بهار بهترین زمان برای کاشت نهال می باشد. قبل از کاشت، ریشه نهال ها در محلول آب، خاک و کود حیوانی قرار داده میشود، این کار در میزان گیرایی نهال های جوان بسیار مؤثر است و پس از آن نهال های تیمار شده به نحوی در چاله قرار داده می شوند که طوقه نهال ها در بالاتر از سطح خاک قرار گیرد.
تهیه چاله برای کاشت درخت فندق
گودال ها بایستی قبلا آماده شده باشند. زمان گود برداری با زمان درختکاری در ارتباط است، بدین معنا که اگر موقع کاشت نهال اواخر پاییز است، چاله ها بایستی در تابستان و اگر موقع کاشت نهال در زمستان است، چاله ها بایستی در پاییز حفر شده باشند.
ابعاد گودال بستگی به نوع خاک و اندازه ریشه دارد. ابعاد گودال بایستی به نحوی باشد که ریشه.ها در موقع کاشت با دیواره تماس پیدا نکنند. در خاک های مرغوب گودال می بایستی فضایی بین 30 الی 60 سانتی متر .از نوک ریشه ها تا انتهای گودال داشته باشد و این فضا برای خاک.های نامرغوب می بایستی بیشتر مد.نظر قرار گیرد. معمولا قطر چاله ها بین 30 الی 70سانتی متر.خواهد شد. در صورتی که از مته پشت تراکتور استفاده.شود، قطر چاله حدود 40 سانتی متر خواهد بود.
تنظیم فاصله بین درختان یکی از شرایط کاشت درخت فندق
به طور کلی فواصل کاشت فندق در زمین های دشت 5×4 متر و به صورت سیستم مستطیلی است. این فاصله در مناطق کوهستانی به 4×4 متر بر روی خطوط تراز تغییر می.یابد تا جلوی فرسایش خاک گرفته شود.
شرایط و نحوه مراقبت از درخت فندق:
زمینی که قصد دارید در آن درختان فندق بکارید باید زهکشی بهتری داشته باشید. به خاطر داشته باشید نیازی نیست که خاک آن منطقه خیلی غنی باشد؛ چراکه درصورتی‌که خاک مواد معدنی و مغذی زیادی داشته باشد برگ‌های درخت بیش‌ازاندازه رشد می‌کند.
درخت فندق هر دو مدل گل از لحاظ جنسیتی یعنی هم ماده و هم نر را دارد. این موضوع بدان معنا نیست که درخت می‌تواند خود بارور باشد. باروری درخت به‌واسطه گرده‌افشانی است، پس بهتر است درختان فندق را به صورتی گروهی و خطی بکارید. خطی کاشتن فندق کمک می‌کند در زمان گرده‌افشانی میزان بیشتری گرده‌های فندق به دام افتد.
نکته دیگری که در زمان کاشت درخت فندق باید به آن توجه کنید زمان گرده افشانی گلها است. درصورتی‌که از نهال فندق با گونه‌های مختلف استفاده می‌کنید نمی‌توانید برای به دام افتادن گرده‌ها زیاد امیدوار باشید. گرده افشانی هر گونه با گونه دیگر در زمان متفاوتی صورت می گیرد، پس اگر می‌خواهید که درختتان محصول خوبی بدهد تلاش کنید که گونه‌ها را مشابه انتخاب کنید.
رطوبت مناسب فندق
وجود رطوبت کافی یکی دیگر از عواملی است که برای کشت فندق ضروری است . میزان رطوبت بین?? تا ?? % برای کشت و پرورش فندق مناسب می باشد . در صورتی که میزان بارندگی سالیانه حداقل ??? میلی لیتر با پراکنش مناسب در فصول گرم باشد می توان به کشت دیم فندق اقدام نمود. در غیر این صورت برا ی تولید تجاری آبیاری تکمیلی درختان در ماههای خرداد ،تیر و مرداد الزامی می باشد.
مالچ پاشی
جهت حفظ رطوبت خاک از موادی مانند کاه و کلش، بقایای گیاهی، مالچ نفتی و غیره استفاده میشود. مالچ مانع رشد علف های هرز در اطراف نهال شده و در برابر تغییر دمای شدید خاک و از دست دادن آب نهال را محافظت می کند .
مراقبت و آبیاری درخت فندق:
فندق درخت مقاومی است به همین علت می تواند در انواع خاک‌ها (به‌جز باتلاقی) رشد فوق العاده ای داشته باشد. همین مقاومت در مورد مصرف آب نیز وجود دارد. درختان بالغ فندق در برابر خشکی مقاوم هستند، اما برای رشد درختچه‌های جوان باید شرایط رطوبتی ثابتی برای درخت فراهم آورید. این شرایط به صورتی است که هرگز نباید اجازه دهید خاک اطراف درختچه کاملاً خشک شود.
در صورتی که قصد دارید نهال فندق را در آب و هوای خشک بکارید، باید مراقبت بیشتری را برای رشد درخت انجام دهید. در زمان فصل رشد و زمانی که درخت فندق به خواب نرفته باید به‌صورت مداوم رطوبت مناسب و نرمالی را برای آن فراهم کنید.
مدیریت آفات و بیماری‌های پس از کاشت درخت فندق:
درخت فندق در گروه درختان مقاوم قرار دارد به همین علت رشد آن آسان است. در عین رشد خوب درخت به حیوانات، آفات و بیماری‌هایی که درخت با آن‌ها مواجه میشود باید توجه کرد. در ادامه به مواردی که سلامت درختان شما را تهدید می‌کند اشاره‌کرده‌ایم.
گیاهخواران کوچک و بزرگ نهال فندق: درصورتی که باغ یا باغچه شما حفاظ و دیوار مناسبی به عنوان حریم نداشته باشد، گیاهخواران بزرگ مثل گوزن‌ها و در برخی موارد گله‌های گوسفند و بز به باغ شما خواهند آمد. گوزن ها و گوسفندان عاشق برگ های جوان و تازه درخت فندق هستند. اگر پای کله بزها به باغتان باز شود باید قید درختانتان را بزنید چون بزها آش را با جایش می‌خورند. پس حتماً برای باغتان حفاظ و حریم تهیه کنید.
گیاهخواران کوچک مثل سنجاب ها و پرندگانی مثل کلاغ نیز به محصولات باغ شما چشم طمع دارند. به همین علت بهتر است فندق‌ها را در زمان رسیدن سریع برداشت کنید.
حشرات و آفت‌ها مهم باغ فندق:
حشرات و آفاتی هستند که به صورت اختصاصی به درخت فندق حمله می‌کنند. در ادامه به معرفی این حشرات پرداخته‌ایم.
کرم فیلبرت یا پروانه بلوط: در زمان کاشت درخت فندق حتماً باید حواستان به این پروانه‌ها باشد. این پروانه‌ها با باله‌هایی به رنگ قهوه‌ای و خط‌هایی به همان رنگ اما کم‌رنگ‌تر مهمانان ناخوانده درخت فندق هستند. لارو این پروانه‌ها در زمستان در خاک‌پای درخت قرار می‌گیرد. این لاروها در فصل بهار به‌صورت شب پره هایی از خاک بیرون می‌آیند. بعدازآن این شب‌پره‌ها روی پوست درخت فندق تخم گذاری می‌کنند. حمله اصلی این لاروها زمانی است که تخم‌های جوان بیرون می‌آیند و وارد مغز فندق می‌شوند و از آن تغذیه می‌کنند.
اگر می خواهید به صورت طبیعی این مهمانان ناخوانده را فراری دهید، بهتر است گیاهانی مثل گل مروارید، گل همیشه‌بهار و شوید بکارید. این گلها حشرات شکارچی مفید مثل زنبورهای شکارچی لارو را به باغ شما می‌کشاند. این زنبورها با خوشحالی مسئول آفت زدایی از باغ می‌شوند.
شپشک ها: این سوسک های پوزه دراز در فصل بهار به برگ درختان فندق حمله کرده و آن‌ها را مورد حمله قرار می دهند. علاوه بر آسیب به برگ‌ها به ساقه‌های جوان و پوست درخت نیز آسیب می‌رسانند. ضرر دیگری که این شپش ها وارد می‌کنند این است که در اوایل تابستان درون فندق‌ها تخم‌گذاری می‌کنند و لارو این حشرات به میوه تازه حمله کرده و آن را می‌خورد.
مشکلی که وجود دارد این است که فندق‌هایی که موردحمله این حشرات قرارگرفته‌اند. نمی‌ریزند و شما در زمان برداشت این فندق‌ها را به همراه فندق‌های سالم برداشت می‌کنید
یکی از راه‌های طبیعی دفع شپشک این است که قبل از گل‌دهی درخت با فشار آب شپشک‌ها را از روی آن بریزید. درصورتی‌که شپشک‌ها روی خاک بیفتند دیگر نمی‌توانند به درخت حمله کنند. حتی می‌توانید بعد از باران درخت را بتکانید تا این حشرات از درخت جداشده و بیفتند. بهتر است روی خاک ماده شپشک‌کش بریزید تا در صورت افتادن آن‌ها روی خاک از حمله مجدد آن‌ها به درخت مطمئن باشید.
بیماری های درختان فندق چه نام دارد؟
اگر قصد کاشت درخت فندق را دارید، باید حتماً بیماری‌های درخت را بشناسید. در ادامه به معرفی بیماری‌ها پرداخته‌ایم.
قارچ ریشه درخت فندق: (Armillaria) قارچی است که ریشه درخت فندق را می پوساند. زمانی که ریشه درخت به این قارچ آلوده شود برگ‌های آن تغییر رنگ داده و یکی پس از دیگری می‌افتند. بعد از ریزش برگ ها شاخه ها می ریزند. در برخی موارد در بن گیاه قارچ‌های زردرنگ ظاهر میشود. اگر درخت شما به این قارچ آلوده شد، برای جلوگیری از آلودگی دیگر درختان باید درخت را از خاک درآورده و درجایی بسیار دورتر دفن کنید.
بیماری باکتریایی درختان فندق: درصورتی که درخت به بیماری باکتریایی مبتلا شود، شاخه های جوان و جوانه‌ها آسیب می‌بینند. درصورتی‌که به‌موقع متوجه این بیماری در درخت نشوید، جوانه‌ها می‌میرند و کل شاخه درگیر میشود. خوشبختانه در این بیماری نیازی به حذف کلی درخت نیست. تنها شاخه بیمار را قطع کنید و آن را دور از باغ و درخت فندق دفن کنید.
https://alphanahal.ir/hazelnut-seedling/
